Oʻzbekiston — Markaziy Osiyodagi eng tez oʻsayotgan bozorlarning biri
Bu yerda demografiya, urbanizatsiya va raqamlashtirish yangi isteʼmol landshaftini shakllantirmoqda, unda anʼanalar va zamonaviy isteʼmol modellari uygʻunlashmoqda.
Xalqaro brendlar uchun bu — ulkan imkoniyatlar hududi. Taʼminot zanjiri ishtirokchilari uchun esa — moslashuvchanlik, tezlik va aniqlik sinovi.
Yosh mamlakat, ortib borayotgan ehtiyojlar
Oʻzbekistonda talabni shakllantiruvchi asosiy omil — yosh va tez oʻsib borayotgan aholidir:
-
Aholi soni 37 milliondan oshdi, 2016-yildan beri oʻsish 10 milliondan ortiqni tashkil etdi.
-
Aholining 60 foizi 30 yoshdan kichik, oʻrtacha isteʼmolchi yoshi — 28,5 yosh.
-
Urbanizatsiya darajasi — 48,14%, shahar aholisi ulushi tobora ortib, yangi savdo va yetkazib berish nuqtalarini yaratmoqda.
Yosh isteʼmolchi yuqori mobillikka ega, narxga sezgir, ammo tobora koʻproq taniqli brendlarni, qulay xaridni va yaxshi servisni tanlamoqda. Raqamlar ham buni tasdiqlaydi:
-
64% xaridor narxlarni faol solishtiradi,
-
57% chegirma va aksiyalarni qidiradi,
-
shu bilan birga sifat, organik mahsulotlar va xalqaro brendlarga qiziqish barqaror oʻsib bormoqda.
Savdo xususiyatlari: formatlar chorrahasida bozor
Oʻzbekiston chakana bozori hanuz koʻp jihatdan anʼanaviy savdo va bozorlarga tayanadi, ular aylanmaning 77 foizigachani taʼminlaydi. Biroq soʻnggi sakkiz yil burilish davri boʻldi.
Bugun mamlakatda tez surʼatda oʻsmoqda:
-
Mahalliy supermarket va minimarket tarmoqlari: Korzinka, Olma, Baraka, TEGEN va boshqalar.
-
Xalqaro formatlar: Havas (Turkiya diskounterlari), Bi1 (Auchan guruhi), Fix Price, Magnit Cosmetic.
-
Yangi oʻyinchilar: Galmart (Qozogʻiston), Assorti va boshqalar.
Zamonaviy doʻkonlar soni atigi bir necha yil ichida 50 tadan 1 000 tadan oshdi. Bu isteʼmol odatlarida katta oʻzgarish yaratdi: oʻzbeklar tobora koʻproq zamonaviy savdo nuqtalarida xarid qilmoqda, bu yerda assortiment, mavjudlik, merchandising va brend muhim oʻrin tutadi.
E-commerce va raqamli sakrash
Offline retail bilan bir qatorda elektron savdo sektori ham tez rivojlanmoqda. Bozor yetakchilari — Uzum Market, Asaxiy, Bookzone, Goodzone — logistika, ombor infratuzilmasi va omnikanal yechimlarga sarmoya kiritmoqda. Uzum allaqachon 900 dan ortiq pickup nuqtalariga ega, marketplace aylanmasi yiliga 15% oʻsmoqda.
2025-yilda xalqaro oʻyinchilar bozorga kirdi:
-
Yandex.Market — toʻliq logistika va yetkazib berish punktlari bilan marketplace modelini rivojlantirmoqda.
-
Yandex.Lavka — darkstore modeli va tezkor oziq-ovqat yetkazib berishni sinovdan oʻtkazmoqda.
Bu raqobatni kuchaytirdi va taqsimot hamda logistika uchun talablarni sezilarli darajada oshirdi: endi tezlik, aniqlik, haroratni nazorat qilish, moslashuvchan marshrutlash va onlayn kanallarni qoʻllab-quvvatlash muhim ahamiyatga ega.
Brendlar uchun asosiy tavsiyalar
-
Mahsulot va qadoqlashni moslashtirish
Oʻzbek isteʼmolchilari dizayn, mahalliy til, aksiyalar va chegirmalarga eʼtibor beradi. Moslashtirilmagan mahsulotlar polkada raqobatbardosh boʻlmaydi. -
Moslashuvchanlik va qamrov
Mamlakat hududiy va savdo kanallari boʻyicha juda segmentlangan. Bitta yondashuv Toshkent, Fargʻona vodiysi yoki Nukus uchun toʻgʻri kelmaydi. -
Taqsimot va logistika — muvaffaqiyat kaliti
IT tizimlari va bozorni biladigan kuchli distribyutor bilan ishonchli taʼminot zanjiri zarur. Kuchli brend ham aniq yetkazib berish va savdo nuqtalarini nazorat qilmasdan kengaya olmaydi. -
“Sogʻlom ovqatlanish” va sertifikatlangan mahsulotlar oʻsishi
ZOʻJ, organik mahsulotlar va xalqaro sertifikatli tovarlarga talab ortib bormoqda. Ayniqsa shaharlarda va 25–40 yoshli ayollar orasida.
Oʻzbekiston — kelajak bozori: yosh, raqamli va tez oʻzgaruvchan
Bu hududda zich yosh auditoriya, brendlarga yuqori ishonch, ortib borayotgan xarid qobiliyati va qulaylikka intilish mavjud. Bozor aynan hozir shakllanmoqda — va aynan hozir uning tuzilishini, chaqiriqlarini va oʻsish nuqtalarini tushungan holda sezilarli ulushni egallash mumkin.